Οδηγίες Για Την Υλοποίηση
Το Πρόγραμμα
Οδηγίες για την Υλοποίηση του Προγράμματος
1. Σύσταση της ομάδας των Ψηφιακών Πρωτοπόρων
Σε κάθε ομάδα Ψηφιακών Πρωτοπόρων μπορεί να μετέχουν μέχρι είκοσι πέντε (25) μαθητές/μαθήτριες ή ένα τμήμα μαθητών/μαθητριών. Για κάθε ομάδα Ψηφιακών Πρωτοπόρων δηλώνεται τουλάχιστον ένας/μία (1) υπεύθυνος εκπαιδευτικός, που θα συντονίζει και θα καθοδηγεί τους Ψηφιακούς Πρωτοπόρους. Σε περίπτωση που σ’ ένα σχολείο ο αριθμός των ενδιαφερόμενων Ψηφιακών Πρωτοπόρων υπερβαίνει τον αριθμό των είκοσι πέντε (25) ή το ένα τμήμα, τότε μπορούν να δημιουργηθούν περισσότερες ομάδες Ψηφιακών Πρωτοπόρων με υπεύθυνο εκπαιδευτικό για την κάθε ομάδα.
Είναι σημαντικό η κάθε ομάδα Ψηφιακών Πρωτοπόρων να είναι ευέλικτη, είτε προέρχονται από το ίδιο τμήμα, είτε από διαφορετικό.
Με τη σύσταση της ομάδας είναι σημαντικό:
- να συμπληρωθεί σχετικό αρχείο Excel με τα στοιχεία των Ψηφιακών Πρωτοπόρων, καθώς και των υπεύθυνων εκπαιδευτικών τους.
- να αποσταλούν προς τους γονείς/κηδεμόνες έντυπα συγκατάθεσης για συμμετοχή στο πρόγραμμα, τα οποία θα συλλεγούν από τον Υπεύθυνο Εκπαιδευτικό
Και τα δύο αρχεία θα αναρτηθούν στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy στο Σχέδιο Δράσης του σχολείου στην καρτέλα της Προετοιμασίας.
2. Αποτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης και καθορισμός των αναγκών και προτεραιοτήτων
Για να μπορέσει να οργανωθεί ένα σχέδιο δράσης, είναι σημαντικό να προσδιοριστούν ανάγκες και να καθοριστούν προτεραιότητες. Αυτό γίνεται μέσα από μια διαδικασία αποτίμησης της υφιστάμενης κατάστασης σε θέματα ψηφιακών ικανοτήτων με έμφαση στη δημιουργική αξιοποίηση και ασφαλή χρήση του διαδικτύου.
Δεδομένα για την υφιστάμενη κατάσταση και τον εντοπισμό αναγκών συλλέγονται από τους Ψηφιακούς Πρωτοπόρους, άλλα μέλη της σχολικής μονάδας (μαθητές/μαθήτριες, εκπαιδευτικούς), γονείς ή και άλλα μέλη της κοινότητας.
Οι Ψηφιακοί Πρωτοπόροι, υπό την καθοδήγηση των υπεύθυνων εκπαιδευτικών, επιλέγουν τον καταλληλότερο τρόπο με τον οποίο θα συλλέξουν τα δεδομένα και τα ερωτήματα τα οποία θα θέσουν.
ΙΔΕΕΣ για τη συλλογή δεδομένων:
- Ψηφιακό ερωτηματολόγιο (συνίσταται)
- Έντυπο ερωτηματολόγιο
- Συζήτηση και καταγραφή απόψεων
- Καταγραφή συχνών περιστατικών
Τα αποτελέσματα της αποτίμησης της υφιστάμενης κατάστασης συνίσταται να αναρτώνται στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy στο Σχέδιο Δράσης του σχολείου στην καρτέλα της Προετοιμασίας, ως τεκμήρια για την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, του προσδιορισμού αναγκών και του καθορισμού προτεραιοτήτων.
3. Προετοιμασία – Σχεδιασμός – Υλοποίηση των Δράσεων
Με βάση των προσδιορισμών των αναγκών και τον καθορισμό προτεραιοτήτων, οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί θα χρειαστεί, καταρχάς, να φροντίσουν για την ενδυνάμωση και την επιμόρφωση των Ψηφιακών Πρωτοπόρων σ’ αυτούς τους τομείς, αξιοποιώντας τα προσφερόμενα εργαστήρια και επιμορφώσεις από την πλατφόρμα https://workshops.internetsafety.pi.ac.cy, καθώς και υλικό από άλλες πηγές, που μπορεί να αξιοποιηθεί διαθεματικά στο πλαίσιο του σχολικού προγράμματος.
Οι Ψηφιακοί Πρωτοπόροι καλούνται να οργανώσουν και να υλοποιήσουν τουλάχιστον τρεις (3) δράσεις στο πλαίσιο του Προγράμματος:
(α) δημιουργία και διάχυση ψηφιακού περιεχομένου για προώθηση της δημιουργικής και ασφαλούς χρήσης του ψηφιακού περιβάλλοντος (π.χ. γλωσσάρι όρων, οδηγός ασφαλούς χρήσης του ψηφιακού περιβάλλοντος, αφίσες, συνθήματα, σελιδοδείκτες)
(β) δράσεις επιμόρφωσης – εκπαίδευσης (προς συμμαθητές/ σχολείο/ γονείς/ κοινότητα).
(γ) άλλη δημιουργική δράση (π.χ. θεατρική παράσταση, τραγούδι, παιχνίδια, συμμετοχή σε άλλη δράση / πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, με το οποίο συμφωνούν οι στόχοι).
Είναι σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη δραστηριοποίηση των Ψηφιακών Πρωτοπόρων μέσα και έξω από τη σχολική μονάδα, τόσο με τη δημιουργία ψηφιακού ή άλλου περιεχομένου, όσο και με την επιμόρφωση άλλων ατόμων (εντός και εκτός σχολικής μονάδας), την ενημέρωση, τη διάχυση μηνυμάτων/ιδεών/γνώσεων, να λειτουργήσουν ως θετικά πρότυπα στο ψηφιακό περιβάλλον και να επιδιώξουν την αλλαγή της κουλτούρας σε θέματα δημιουργικής αξιοποίησης και ασφαλούς χρήσης του ψηφιακού περιβάλλοντος. Οι υπεύθυνοι/ες εκπαιδευτικοί στην όλη πορεία ενθαρρύνουν και επικροτούν την πρωτοβουλία των Ψηφιακών Πρωτοπόρων, συμβουλεύουν, συντονίζουν, καθοδηγούν και διευκολύνουν τις δράσεις αυτές.
Παράλληλα, οι υπεύθυνοι/ες εκπαιδευτικοί καλούνται να καταχωρίσουν τις δράσεις αυτές στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy.
Ενθαρρύνεται, επίσης, η συμμετοχή στις δράσεις ή η διοργάνωση δράσεων για τη Διεθνή Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου (2η ημέρα και 2η εβδομάδα Φεβρουαρίου), καθώς και η διοργάνωση μεγαλύτερης εμβέλειας εκδηλώσεων εκ μέρους των Ψηφιακών Πρωτοπόρων και του σχολείου τους.
ΙΔΕΕΣ για δράσεις:
- Παρουσιάσεις σε μαθητές/μαθήτριες, γονείς, εκπαιδευτικούς
- Δημιουργία σύντομων βίντεο για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου (και συμμετοχή στον αντίστοιχο διαγωνισμό)
- Ηχογράφηση podcasts με ειδικούς
- Δημιουργία αφισών, τρίπτυχων, ή άλλου ενημερωτικού υλικού
- Γκράφιτι ή έργα τέχνης στο σχολείο
- Διοργάνωση διαλογικής συζήτησης
- Συγγραφή και παρουσίαση θεατρικού
- Σύνθεση τραγουδιού
- Δημιουργία ψηφιακών, επιτραπέζιων ή επιδαπέδιων παιχνιδιών
- Ανάπτυξη chatbot με απαντήσεις για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου
- Ενδοσχολικοί διαγωνισμοί γνώσεων ή άλλου είδους διαγωνισμοί
- Συνέργειες και συναντήσεις ομάδων Ψηφιακών Πρωτοπόρων από διαφορετικές σχολικές μονάδες για κοινές δράσεις και ανταλλαγή εμπειριών.
4. Ολοκλήρωση Δράσεων – Τεκμήρια Υλοποίησης – Αναστοχασμός
Με την ολοκλήρωση της κάθε δράσης των Ψηφιακών Πρωτοπόρων, χρειάζεται να συμπληρώνονται τα αντίστοιχα πεδία της δράσης στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy, που αφορούν την αξιολόγηση της δράσης και τον αναστοχασμό σε σχέση με αυτή.
Ο αναστοχασμός γίνεται τόσο από τους/τις υπεύθυνους εκπαιδευτικούς, όσο και από τους διοργανωτές και τους συμμετέχοντες στη δράση, με την επισύναψη ανάλογων αρχείων ως τεκμήρια, π.χ. σε μια δράση που διοργανώνουν οι Ψηφιακοί Πρωτοπόροι για συμμαθητές και συμμαθήτριες ενός τμήματος, μπορούν να συλλεγούν τεκμήρια ανατροφοδότησης από τους ίδιους τους Ψηφιακούς Πρωτοπόρους ως διοργανωτές, καθώς και από μαθητές/μαθήτριες αυτού του τμήματος και παρόντες εκπαιδευτικούς.
Η συλλογή αναστοχαστικών σχολίων μπορεί να γίνει ποικιλοτρόπως, φτάνει να γίνει με τρόπο εργονομικό, εύκολο και, κατά προτίμηση, διασκεδαστικό.
ΙΔΕΕΣ για τον τρόπο συλλογής αναστοχαστικών σχολίων:
- Χαρτάκια post-it
- Ψηφιακά ερωτηματολόγια
- Σημειώματα ή σχέδια
- Σύντομες βιντεογραφήσεις ή ηχογραφήσεις με σχόλια
- Σχόλια σε ψηφιακό τοίχο, π.χ. Padlet, whiteboard, mentimeter
Οι εκπαιδευτικοί στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy, στο Σχέδιο Δράσης, συμπληρώνουν τα πεδία του αναστοχασμού / αξιολόγησης της κάθε δράσης στην καρτέλα Αξιολόγηση της δράσης, με τη δυνατότητα επισύναψης σχετικών αρχείων από τον αναστοχασμό των συμμετεχόντων, καθώς και τεκμήρια από την υλοποίηση της δράσης (π.χ. φωτογραφίες, υλικό που μοιράστηκε).
Σημείωση: Στην καρτέλα «Μεταδεδομένα» της κάθε δράσης, αν η δράση έχει ολοκληρωθεί να επιλέξετε «Υποβλημένη προς εξέταση» και σε περίπτωση που επιθυμείτε δημοσιοποίηση της δράσης εκ μέρους του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, επιλέγετε «Ναι» στο πεδίο «Δημοσιοποίηση Δράσης».
Κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί με τη σημαντική συνδρομή των Ψηφιακών Πρωτοπόρων αξιολογούν και τη συνολική πορεία του προγράμματος με ανάλογο τρόπο, όπως γίνεται και για την κάθε δράση. Στην περίπτωση αυτή η Αξιολόγηση του Σχεδίου Δράσης, συμπληρώνεται στην αντίστοιχη καρτέλα του Σχεδίου Δράσης στην πλατφόρμα https://tetdashboard.pi.ac.cy, με την επισύναψη μέχρι τριών αρχείων για τεκμηρίωση των όσων συμπληρώνονται στα πεδία «Αναλογιστείτε τη συνολική πρόοδο που έχει σημειωθεί σε σχέση με τους στόχους που έχετε θέσει» και «Αξιολόγηση συνολικής διαδικασίας υλοποίησης Σχεδίου Δράσης».
5. Ενδοσχολική εκδήλωση
Η οργάνωση ενδοσχολικής εκδήλωσης εκ μέρους των Ψηφιακών Πρωτοπόρων είναι προαιρετική.
Η διοργάνωση μιας τέτοιας εκδήλωσης μπορεί να λειτουργήσει ως επιστέγασμα των δράσεων των Ψηφιακών Πρωτοπόρων ή ως μία από τις δράσεις τους, όπως προκύπτει φυσικά μέσα από το Σχέδιο Δράσης που προτείνουν οι Ψηφιακοί Πρωτοπόροι, με βάση τις προτεραιότητες που προκύπτουν.
Η εκδήλωση αυτή συστήνεται να είναι σύντομη σε διάρκεια, ουσιαστική σε περιεχόμενο και να εξυπηρετεί τους στόχους της σχολικής μονάδας. Επίσης, μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα και με άλλες δράσεις του σχολείου.
Θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί εκδήλωση ή δράση την Εβδομάδα ή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου (2η ημέρα – Τρίτη, της 2ης εβδομάδας του Φλεβάρη).
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα και με άλλα προγράμματα του Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογιάς (π.χ. Καινοτόμα Σχολεία και Εκπαιδευτικοί Πυρήνες, Μαθητικό Διαδικτυακό Ραδιόφωνο) ή με άλλα προγράμματα (π.χ. ΥΕΜ, προγράμματα ΠΑΒΙΣ) και να ενταχθεί στο Σχέδιο Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας.
Σημείωση: Το υλικό το οποίο αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια του Προγράμματος, θα παραχωρείται στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, σύμφωνα με την άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0 – Διεθνές (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.el), με στόχο την αξιοποίησή του για τους σκοπούς του Προγράμματος.
